Als iemand je opzij duwt om vooraan in de rij te komen om bv een vliegticket te kopen, denk je al snel dat die persoon lomp en brutaal is. Je schrijft het gedrag automatische toe aan een karaktertrek van de persoon zelf. Als je vervolgens hoort dat de persoon snel een ticket wil kopen om zijn zieke moeder nog te kunnen zien voordat ze overlijdt, verandert je oordeel. Je schrijft zijn gedrag nu toe aan de situatie: hij is nu lomp, maar zo gedraagt hij zich vast niet altijd. Deze tweede denkstap, waarin je oordeel over iemands gedrag aanpast en je ziet dat de situatie een rol speelt en niet zozeer iemand persoonlijkheid, gaat niet automatisch. Dit leidt ertoe dat mensen de rol van persoonlijke factoren overschatten en de impact van de situatie onderschatten bij het beoordelen van andermans gedrag. Mensen zijn dus geneigd een verkeerde conclusie te trekken over de oorzaak van menselijk gedrag.
Daag jezelf uit om dus naar de situatie te kijken en niet gelijk iemand als persoon te beoordelen. Er zit misschien wel een verhaal achter iemands gedrag!
